Skład sądu- przepisy k.p.c.

Kwestia skład sądu została uregulowana w dziale II, art. 47- 47(2) k.p.c.

Co do zasady w pierwszej instancji sąd rozpoznaje sprawy w składzie jednego sędziego z zastrzeżeniem, iż zasada ta obowiązuje, jeśli przepis szczególny nie stanowi inaczej.

W sprawach z zakresu prawa pracy o:

a) ustalenie istnienia, nawiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy, o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy,

b) naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu i o roszczenia z tym związane,

c) odszkodowanie lub zadośćuczynienie w wyniku stosowania mobbingu;

Oraz ze stosunków rodzinnych:

a) rozwód,

b) separację,

c) ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa,

d) rozwiązanie przysposobienia,

-rozpoznaje sąd w składzie jednego sędziego (jako przewodniczący) i dwóch ławników. Jest to zasada wyrażona w treści art. 47 § 2 k.p.c.

Postanowienia poza rozprawą wydaje sąd w składzie jednego sędziego. Natomiast zarządzenia wydaje przewodniczący. Prawa i obowiązki przewodniczącego pełni również sędzia, który rozpatruje sprawy w składzie jednego sędziego. Ustawodawca przewidział również możliwość zarządzania przez prezesa sądu, aby sprawę rozpoznało trzech sędziów.

Zasada ta ma zastosowanie jeśli prezes sądu uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy. W postępowaniu cywilnym określone czynności może wykonywać również referendarz sądowy.

Zgodnie z treścią art. 47(1) k.p.c.: ,, Referendarz sądowy może wykonywać czynności w postępowaniu cywilnym w przypadkach wskazanych w ustawie. W zakresie powierzonych mu czynności referendarz sądowy ma, zależnie od rodzaju podejmowanej czynności, prawa i obowiązki sądu albo przewodniczącego”.

W toku postępowania cywilnego, w określonych przypadkach, zarządzenia może wydawać asystent sędziego. Stanowi o tym art. 47(2) k.p.c. W zakresie czynności przewodniczącego zarządzenia może również wydawać asystent sędziego, z wyjątkiem zarządzenia o zwrocie pisma procesowego, w tym pozwu.

W każdym przypadku przewodniczący może uchylić lub zmienić zarządzenie asystenta. W terminie tygodnia od dnia doręczenia stronie zarządzenia asystenta sędziego o wezwaniu do uiszczenia opłaty, z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia zastrzeżenia, strona może wnieść zastrzeżenie do zarządzenia asystenta sędziego o wezwaniu do uiszczenia opłaty.

Zastrzeżenie powinno zawierać wskazanie zaskarżonego zarządzenia. Zastrzeżenie nie wymaga uzasadnienia. W razie wniesienia zastrzeżenia zarządzenie asystenta sędziego o wezwaniu do uiszczenia opłaty traci moc. Zastrzeżenie wniesione po upływie terminu lub niespełniające warunków formalnych pisma procesowego nie wywołuje skutków i pozostawia się je bez rozpoznania, bez wzywania do jego poprawienia lub uzupełnienia. W takim przypadku przewodniczący z urzędu bada prawidłowość zarządzenia asystenta sędziego.