Potrącenie wynagrodzenia za pracę
Zgodnie z zasadą wyrażoną w treści art. 86 § 1 k.p. -pracodawca jest obowiązany wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy.
Pracownik nie może zrzec się swojego prawa do wynagrodzenia. Nie może równie przenieść tego prawa na inną osobę.
W przypadkach określonych przez ustawodawcę możliwe jest jednakże dokonanie potrącenia z wynagrodzenia za pracę. Z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 46),
jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania – podlegają potrąceniu tylko następujące należności:
1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
3)zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;
4) kary pieniężne przewidziane w art. 108 kary porządkowe.
Katalog ten został zawarty w treści art. 87 § 1 k.p. Potrącenie dokonuje się w w/w kolejności.
Potrącenia z wynagrodzenia za prace dokonywane są w określonych przez prawo wysokościach. W przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych- jest to potrącenie do wysokości trzech piątych wynagrodzenia pracownika. W odniesieniu do egzekucji innych należności lub potrącenia zaliczek pieniężnych- potrącenia dokonuje się do wysokości połowy wynagrodzenia. Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne oraz zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi nie mogą zostać potrącone do wysokości, która przekraczałaby kwotę połowy wynagrodzenia pracownika.
Natomiast jeśli potrącenia te występują łącznie z sumami egzekwowanymi na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych- potrącenie łączne nie może przekroczyć wysokości trzech piątych wynagrodzenia. W/w kary pieniężne opisane w treści art. 108 k.p. egzekwowane są wysokościach i graniach wynikających z treści w/w art. i w sposób niezależny.
Zgodnie z treścią art. 87 § 5 k.p.: ,, Nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości”.
Istotny w kontekście omawiaj problematyki jest fakt, iż kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy i za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia- odliczane jest w pełnej wysokości z wynagrodzenia pracownika.
Potrąceń należności z wynagrodzenia pracownika w miesiącu, w którym są wypłacane składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej te składniki wynagrodzenia. Opisane rozwiązania zostały zawarte przez ustawodawcę w treści art. 87 § 7 i 8 k.p.
Treść art. 88 k.p. doprecyzowuje kwestię potrąceń na świadczenia alimentacyjne. Pracodawca dokonuje potrąceń na świadczenia alimentacyjne bez postępowania egzekucyjnego i przy zachowaniu w/w zasad jeśli:
1) świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych; w tym przypadku pracodawca dokonuje potrącenia na podstawie tytuły wykonawczego i na wniosek wierzyciela
2) wynagrodzenie za pracę zostało zajęte w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.